TUSAŞ 2’inci T-70 yangın söndürme helikopterinin tamamladı

TÜRK Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) tarafından, yerli ve milli imkanlarla geliştirilerek Orman Genel Müdürlüğü’ne (OGM) teslim edilen ve ‘Nefes’ adı verilen T-70 yangın söndürme helikopterinin 2’ncisinin yapımı da tamamlandı. T-70’in başmühendisi Dr. Duygu Barın, “2’nci helikopteri de haziran ayı içerisinde Orman Genel Müdürlüğümüze teslim edeceğiz” dedi.

TUSAŞ, 2016 yılında başlattığı proje kapsamında, Sikorsky S-70 helikopteri baz alarak yerli ve milli imkanlarla T-70 helikopterini geliştirdi. Genel maksat helikopteri sınıfında olan T-70’ler bugüne kadar; Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Özel Kuvvetler Komutanlığı’na teslim edildi.

Ardından OGM ile imzalanan sözleşme kapsamında, orman yangınlarıyla mücadelede kullanılmak üzere 3 T-70 helikopter için çalışmaya başlandı. Yangınlarla mücadele için geliştirilen ilk T-70, 30 Aralık 2022 tarihinde OGM’ye teslim edildi ve ilk helikoptere Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından ‘Nefes’ ismi verildi.

‘T-70 MOTORU, LİSANS ALTINDA TEI TARAFINDAN ÜRETİLDİ’

Yerli ve milli imkanlarla geliştirilen 2’nci T-70’in üretimi de tamamlandı. Helikopterin haziran ayı içinde OGM’ye teslim edileceği ve bu yangın sezonunda kullanılacağı belirtildi. T-70’in başmühendisi Dr. Duygu Barın, DHA’ya konuştu. Barın, helikopterin tamamen yerli imkanlarla geliştirildiğini belirterek, “Bu helikopter aslında Sikorsky tarafından geliştirilen S-70 helikopterini baz alarak oluşturuldu ve yurt içinde lisans altında üretiliyor.

Helikopteri özgün ürünlerle millileştirdik. Helikopterde bir kokpit modifikasyonu gerçekleştirdik. Bu kokpitte ASELSAN tarafından geliştirilen ve üretilen aviyonikler kullanıldı. Yine helikopterin iniş takımı ve dinamik sistemleri yerli olarak Alp Havacılık tarafından üretildi. Motoru da lisans altında TUSAŞ Motor Sanayii AŞ (TEI) tarafından üretildi.

Helikopterimizin tüm gövde üretimi yine Türk mühendisler tarafından TUSAŞ’ta yapıldı. Helikopterin nihai montaj, uçuş hattı, üretim doğrulama faaliyetleri, mühendislik testleri, kalifikasyon testleri ve kabul testleri TUSAŞ tarafından gerçekleştirilmekte. T70; yangınla mücadele, arama-kurtarma görevlerinde ve taşıma faaliyetlerinde görev yapmaktadır” diye konuştu.

‘BU AY İÇİNDE 2’inci t-70TESLİM EDİLECEK’

Barın, bugüne kadar OGM’ye 1 adet T-70 teslim edildiğini ve diğer 2’sinin de üretimine devam edildiğini söyleyerek, “2’nci helikopteri de haziran ayı içinde Orman Genel Müdürlüğümüze teslim edeceğiz. Normalde bu helikopter yıl sonunda teslim edilecekti.

Ancak, yaz mevsiminin gelmesi ve orman yangınları sezonunun açılmasıyla helikopterimizi bu ay içerisinde hızlı bir şekilde tamamlayarak teslim edeceğiz. Toplamda 3 tane T-70 helikopteri teslim edilecek. 3’üncü helikopterimiz de 2024 yılı başı itibarıyla Orman Genel Müdürlüğümüzün envanterinde olacaktır” ifadelerini kullandı.

Barın, TUSAŞ’ın yerli helikopter çalışmalarının da devam ettiğini ve ileriki yıllarda her şeyiyle yerli genel maksat helikopterinin çalışmalarına devam edildiğini işaret ederek, “Geçtiğimiz günlerde TEI tarafından üretilen yerli motorlu Gökbey helikopterinin uçuş gerçekleştirildi. Yerli motorla yerli helikopter üretimi anlamında çalışmalarımız devam ediyor. Gökbey de T-70 de genel maksat helikopterler; yangın söndürme amacıyla, arama-kurtarma faaliyetlerinde ya da nakliye amaçlı da kullanabilirsiniz” dedi.

‘BURUK DA OLSA BİR GURUR YAŞADIK’

T-70’lerin ortaya çıkmasında büyük çaba sarf edildiğini belirten Barın, ekip arkadaşlarına da teşekkür ederek, “Gerçekten çok büyük bir özveriyle çalıştık, gece gündüz demedik. Gerektiğinde evimize gitmedik, ailelerimizi görmedik ve helikopter teslimatlarını gerçekleştirdik. Deprem bölgesinde de bu helikopterler kullandı.

Bunu görünce de ekip olarak buruk da olsa bir gurur yaşadık. Bu bizi mutlu etti. ‘İyi ki çalışıp evimize gitmemişiz. İyi ki zamanında bu helikopterlerimizi teslim etmişiz’ dedik. Bu bizim yaşadığımız en büyük gururlardan bir tanesiydi” diye konuştu.

Barın ayrıca, Türk savunma sanayisinde kadın istihdamının diğer ülkelere göre iyi bir noktada olduğunu vurgulayarak, “Dünyanın birçok ülkesinde ve birçok firmasıyla karşılaştırdığımızda, kadın istihdamı konusunda onlarla rekabet edebilir durumdayız.

Hatta ben daha önde olduğumuzu bile söyleyebilirim. İşimiz gereği Amerikalılarla, İtalyanlarla çok fazla çalıştık ve aslında bizim savunma sanayisindeki istihdamın o ülkelerde olmadığına birebir şahit olduk” ifadelerini kullandı. (DHA)

T-70 BENZERLERİNDEN ÇOK DAHA GELİŞMİŞ ÖZELLİKLERE SAHİP

Sayıları zamanla artacak olan genel maksat helikopteri T-70, benzerlerinden çok daha gelişmiş özelliklere sahip. T-70’in detaylarını anlatan Jandarma Pilot Yüzbaşı Göktuğ Bezci,

“Gövdesi ve motoru en önemli parçaları olmak üzere tamamen milli ve yerli. T-70 helikopterimiz çift motorlu orta sınıf bir genel maksat helikopteridir. Uzunluğu yaklaşık 20 metre. Personel taşıma kapasitesi 14 kişi koltuklu. Konfigürasyonda operasyonel faaliyetlerde koltuklar çıkarılmış şekilde tim mevcuduna kadar artırabilmekteyiz.

Azami kalkış ağırlığımız 10 ton. Toplam havada kalış süremizde 3 saat 30 dakika. Personel ve malzeme nakli, personel takip sıhhi tahliye, hava hücum harekâtı, doğal afetlerde arama kurtarma, yangın söndürme harekâtı ve komuta kontrol uçları olarak söyleyebiliriz Çok güçlü bir helikopter. Bu özellikle operasyonel faaliyetlerde çok önemli bir kuvvet çarpanı. Çünkü askerlerimizi ne kadar çok taşıyabilirsek bir sortide bu bizim için bir avantaj” dedi.

T70 Genel Maksat Helikopter Programı

T70 Genel Maksat Helikopter Programı, Savunma Sanayii Başkanlığı koordinasyonunda, TUSAŞ ana yükleniciliğinde, ASELSAN, TEI, Alp Havacılık ve Sikorsky alt yükleniciliğinde geliştiriliyor.

Sikorsky Aircraft firmasının S70i Helikopteri’nden yola çıkılarak geliştirilen T70 Genel Maksat Helikopteri, Türkiye’de lisans altında üretim modeliyle 6 farklı kullanıcıya teslim edilecek.

Toplamda 109 adet üretilecek T70’i, Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Özel Kuvvetler Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Orman Genel Müdürlüğünün kullanması planlanıyor.

Genel Maksat Helikopteri Programı ile Türkiye’nin genel maksat helikopter ihtiyacı karşılanmış olacak ve Türk endüstrisi, askeri ve sivil alanlarda yurt içi ihtiyaçlarının karşılanmasında önemli rol alacak.

T70 yangın söndürme helikopteri özellikleri

T70 helikopteri bir seferde 2,5 ton suyu atabilme yeteneğine sahip. Orman yangınlarında gece ve gündüz görev yapacak helikopter 2,5 saate kadar kesintisiz uçabilecek ve gerektiği durumlarda 11 orman işçisini taşıyabilecek. Üzerinde bulundurduğu ilave teçhizatla kurtarma görevleri de yapabilecek.